1. Ung thư hắc tố là gì?
Ung thư hắc tố là một loại ung thư phát triển từ tế bào chứa hắc tố, gồm melanocytes. Melanocytes là các tế bào sản xuất hắc tố melanin, quyết định màu sắc của da, tóc và mắt. Khi tế bào melanocytes trở nên không bình thường và không kiểm soát được quá trình tăng trưởng, chúng có thể phát triển thành khối u ác tính, gọi là ung thư hắc tố.
Là bệnh ác tính mà tế bào chứa hắc tố bất thường phát triển và lan rộng
Ung thư hắc tố có thể xuất hiện trên da hoặc trong các cơ quan nội tạng như mắt, niêm mạc miệng, niêm mạc tiết niệu, niêm mạc ruột non và niêm mạc hệ hô hấp. Loại ung thư da melanoma là dạng phổ biến nhất của ung thư hắc tố, trong khi các loại ung thư hắc tố nội tạng khác là hiếm gặp.
Ung thư hắc tố có thể lan rộng và xâm lấn vào các cơ quan và mô xung quanh, gây ra những biến chứng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Điều quan trọng là phát hiện sớm, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời để cải thiện tỷ lệ sống sót và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư hắc tố
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây ung thư hắc tố là một vấn đề phức tạp, đa dạng và chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, có một số yếu tố được xác định có liên quan đến tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố. Dưới đây là một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ tiềm ẩn:
-
Tác động của tia cực tím: Tiếp xúc với tia cực tím từ ánh nắng mặt trời hoặc tia cực tím nhân tạo từ tanning bed có thể tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố da. Việc không bảo vệ da khỏi tác động của tia cực tím trong thời gian dài là một yếu tố nguy cơ quan trọng.
Tia cực tím có tác động tiêu cực lên da và có thể gây nguy cơ mắc phải ung thư
-
Di truyền: Có một yếu tố di truyền trong vài trường hợp ung thư hắc tố. Nếu có người trong gia đình mắc ung thư hắc tố, đặc biệt là bố mẹ, anh chị em, tăng nguy cơ mắc bệnh.
-
Sắc tố da: Có một số đặc điểm sắc tố da có thể tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố. Những người có màu da nhạt, tóc và mắt màu xanh hoặc xám, khó bắt nắng hoặc nhanh cháy nắng có nguy cơ cao hơn.
-
Tuổi tác: Nguy cơ mắc ung thư hắc tố tăng theo tuổi, mặc dù có thể xảy ra ở mọi độ tuổi nhưng người trưởng thành và người cao tuổi có nguy cơ cao hơn.
-
Tiếp xúc với chất gây ung thư: Một số chất gây ung thư, chẳng hạn như arsenic, amiant, hydroquinone và một số hợp chất hóa học khác, có thể tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố.
-
Tình trạng miễn dịch suy yếu: Người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như do bị nhiễm HIV, sử dụng thuốc chống tăng sinh miễn dịch hoặc nhận ghép tạng, có nguy cơ cao hơn mắc ung thư hắc tố.
Cần lưu ý rằng nguyên nhân và yếu tố nguy cơ có thể khác nhau cho từng loại ung thư hắc tố. Việc hiểu và nhận biết các yếu tố này có thể giúp tăng cơ hội phòng ngừa và chẩn đoán sớm ung thư hắc tố, từ đó giúp cải thiện kết quả điều trị.
3. Triệu chứng và dấu hiệu của ung thư hắc tố
Các triệu chứng và dấu hiệu của ung thư hắc tố có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và phạm vi của khối u. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến mà bạn có thể chú ý:
Thay đổi trên nốt ruồi cũ
Một dấu hiệu ban đầu của ung thư hắc tố là thay đổi đột ngột trên nốt ruồi đã có trước đó. Nốt ruồi có thể thay đổi về hình dáng, kích thước, màu sắc, và có thể xuất hiện các biểu hiện như chảy máu, ngứa ngáy, hoặc loét sùi. Đường viền của nốt ruồi không đều, có thể nham nhở và không đối xứng.
Sự thay đổi trên nốt ruồi như kích thước, hình dáng và màu sắc có thể là dấu hiệu
Xuất hiện nốt tăng sắc tố hoặc khác thường trên da
Ung thư hắc tố có thể gây ra sự xuất hiện của các nốt tăng sắc tố trên da, có thể có màu sắc đen, nâu hoặc đỏ. Các nốt này có thể không đều màu, kích thước và hình dạng khác nhau so với các nốt ruồi bình thường.
Đặc biệt, cần lưu ý rằng ung thư hắc tố không phụ thuộc vào việc nó bắt đầu từ một nốt ruồi có sẵn hay không, mà có thể phát triển trên bất kỳ vùng da nào, bao gồm cả những vùng không có nốt ruồi. Vì vậy, việc nhận biết sự khác biệt giữa nốt ruồi bình thường và những dấu hiệu bất thường là rất quan trọng để phát hiện sớm ung thư hắc tố. Bạn có thể lưu ý các điểm sau đây để nhận biết sự khác biệt đó:
Cần phân biệt sự khác biệt giữa nốt ruồi bình thường và bất thường
-
Hình dáng và kích thước: Nốt ruồi bình thường thường có hình dáng đẹp, đều và đường viền rõ ràng. Chúng thường nhỏ, không quá lớn. Trong khi đó, nốt ruồi bất thường có thể có hình dáng không đều, nham nhở, hoặc có đường viền không đều.
-
Màu sắc: Nốt ruồi bình thường có màu đồng đều, thường là nâu hoặc đen. Màu sắc không thay đổi đáng kể trong thời gian. Trong khi đó, nốt ruồi bất thường có thể có màu sắc không đều, có vùng màu sẫm hơn hoặc màu đỏ, và màu sắc có thể thay đổi theo thời gian.
-
Bất đối xứng: Nốt ruồi bình thường thường có hình dạng đối xứng, nghĩa là hai nửa của nó sẽ giống nhau. Trái lại, nốt ruồi bất thường thường không đối xứng, một nửa có thể khác với nửa còn lại.
-
Thay đổi trong một thời gian ngắn: Nếu một nốt ruồi thay đổi nhanh chóng về kích thước, hình dáng, màu sắc, hoặc có các biểu hiện như chảy máu, ngứa ngáy, loét sùi, thì đó có thể là dấu hiệu bất thường.
Ngoài ra, các triệu chứng khác có thể bao gồm mệt mỏi không rõ nguyên nhân, giảm cân đột ngột, sự thay đổi về sức khỏe chung và sự suy giảm chức năng của các cơ quan nội tạng.
Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường như đã mô tả ở trên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia y tế để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.
Trên đây là những thông tin hữu ích về bệnh ung thư hắc tố, nếu bạn đang có những biểu hiện bất thường ngoài da và muốn sàng lọc ung thư hắc tố, hãy đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được bác sĩ tư vấn, thăm khám và cho lời khuyên thích hợp. Ngoài ra, bạn có thể gọi đến số tổng đài sau: 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc.