Viện Sử học 70 năm hình thành và phát triển

Ngày 28/11, tại Hà Nội, Viện Sử học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm thành lập (1953 - 2023).

Viện Sử học, tiền thân là Tổ Lịch sử thuộc Ban Nghiên cứu Lịch sử, Địa lý, Văn học, được thành lập ngày 2/12/1953 tại chiến khu Việt Bắc. Ngày 6/2/1960, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định thành lập Viện Sử học thuộc Ủy ban Khoa học Nhà nước. Sự ra đời của Viện Sử học là một bước tiến trên con đường xây dựng viện nghiên cứu đầu ngành về sử học nói riêng và về khoa học xã hội ở nước ta nói chung.

Trải qua nhiều lần thay đổi, số lượng cán bộ của Viện Sử học ngày càng được bổ sung từ nhiều nguồn khác nhau, chủ yếu là từ các trường đại học trong nước và nước ngoài.

Năm 1975, số cán bộ của viện lên đến 80 người. Hiện nay, Viện Sử học có 50 cán bộ, viên chức, người lao động, trong đó có 43 cán bộ có trình độ trên đại học gồm 2 phó giáo sư, 27 tiến sĩ và 12 thạc sĩ, số còn lại phần lớn đang theo học nghiên cứu sinh và cao học.

Trong 70 năm qua, Viện Sử học đã đạt được những thành tựu quan trọng, như: nghiên cứu những vấn đề cơ bản của lịch sử Việt Nam; biên soạn các bộ thông sử; sưu tầm, nghiên cứu, dịch thuật và công bố tư liệu lịch sử, biên soạn các bộ sách công cụ; thực hiện những nhiệm vụ chính trị do Đảng và Nhà nước giao; tham gia thẩm định các chương trình, kế hoạch về văn hóa, khoa học xã hội; hợp tác với các ngành, địa phương và quốc tế; đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu lịch sử; xây dựng và phát triển nội dung Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử với hơn 600 số được xuất bản.

Với những thành tích đáng tự hào trên, Viện Sử học đã được trao tặng: Huân chương Lao động hạng Nhất (1980), Huân chương Độc lập hạng Nhất (1998); Anh hùng Lao động thời kỳ Đổi mới (2000). Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử nhận Huân chương Lao động hạng Nhì (1980). Nhiều nhà khoa học của viện được tặng nhiều giải thưởng gồm: 6 nhà khoa học được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh; 8 nhà khoa học được nhận Giải thưởng Nhà nước…

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, TS. Lê Quang Chắn, Phó Viện trưởng điều hành Viện Sử học cho biết: Thời gian tới, tiếp tục xây dựng Viện Sử học trở thành cơ quan nghiên cứu hàng đầu về khoa học lịch sử của đất nước, cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chiến lược và chính sách phát triển nhanh, bền vững theo định hướng xã hội chủ nghĩa; tổ chức nghiên cứu những vấn đề lý luận và phương pháp luận sử học, phê phán các quan điểm phi lịch sử hoặc bóp méo, xuyên tạc lịch sử nhằm làm rõ sự thật lịch sử; xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học lịch sử có trình độ cao về số lượng và chất lượng; góp ý và phản biện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội quan trọng; tiếp tục nghiên cứu và biên soạn các bộ lịch sử chuyên ngành và lịch sử các địa phương, lịch sử các nước trên thế giới phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc….

Tại buổi lễ, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Phan Chí Hiếu đã trao tặng Bằng khen của Viện Hàn lâm cho Viện Sử học.