Cây phượng là một loại cây được trồng phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là trong khuôn viên trường học. Cây phượng gắn liền với lứa tuổi học sinh, khi nó nở hoa báo hiệu một mùa hè sắp đến. Không chỉ là một loại cây cảnh cho bóng mát, cây phượng còn có nhiều ý nghĩa tích cực.
Vậy bạn đã biết được ý nghĩa, đặc điểm, cũng như công dụng, cách trồng và cách chăm sóc loại cây này chưa? Hãy cùng Greenworks khám phá trong bài viết bên dưới nhé.
Đặc điểm của cây phượng
Cây phượng hay cây phượng vĩ, tên khoa học là Delonix regia, xuất xứ từ những khu rừng bạt ngàn ở Cộng hòa Madagascar, Đông Phi. Cây phượng thích ứng tốt trong môi trường nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, cây phượng vĩ rất phổ biến, thường được trồng để trang trí và làm cảnh.
Cây phượng có những đặc điểm như:
- Thân cây: Là loại cây thân gỗ, có vỏ màu xám trắng, cao trung bình từ 10 đến 20 mét, tán cây rộng và mọc dày đặc, cho bóng mát lớn. Lá phức hình dạng lông chim kép, màu xanh lục, dày và xếp khít nhau, cùng với nhiều nhánh cây tạo nên vẻ đẹp tự nhiên.
- Hoa phượng: Hoa phượng thường nở thành chùm dài từ 20 đến 50 cm, có 5 cánh, với 4 cánh tỏa rộng màu đỏ tươi hoặc đỏ cam, mép hơi nhăn. Cánh hoa thứ năm thường lớn hơn và mọc thẳng, có họa tiết đặc trưng là những đốm màu trắng vàng hoặc trắng đỏ.
- Lá phượng: Lá của cây phượng có dạng lông chim kép, màu xanh lục, mọc đối xứng hai bên. Dù kích thước khá nhỏ nhưng mỗi chiếc lá lại mọc dày, xếp khít vào nhau, kết hợp với cành nhánh mọc xen kẽ tạo ra khoảng râm lớn. Mỗi lá có chiều dài từ 30-50cm và chứa 20-40 cặp lá chét sơ cấp, mỗi lá chét sơ cấp lại chia thành 10-20 cặp lá chét thứ cấp.
- Quả phượng: Quả của cây phượng có kích thước tương đối lớn, thường dài từ 20-60cm, có dáng thẳng, màu nâu, vỏ gỗ và chứa những hạt phượng cứng, dài, màu đen, giống như hạt đậu. Hạt phượng khi nướng có vị ngon và bùi, giàu dinh dưỡng.
Phượng vĩ thích nghi tốt với môi trường khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, đồng thời phượng vĩ cũng sống được trong môi trường ngập mặn hoặc khô hạn nhờ vào khả năng trữ nước của cây.
Ý nghĩa của cây phượng vĩ
Cây phượng vĩ là biểu tượng của tuổi học trò, mang đến biết bao kỷ niệm vui buồn trong lòng học sinh. Màu đỏ rực của hoa phượng báo hiệu một năm học sắp kết thúc và mùa hè đã đến gần.
Truyền thống của học sinh là nhặt những cánh phượng và tạo thành hình bướm khô, đặt trong quyển vở như món quà ý nghĩa trước khi chia tay. Đó chính là lý do tại sao hoa phượng được gọi là hoa học trò.
Tên gọi “phượng vĩ” xuất phát từ hình dáng của lá cây, giống như đuôi của chim phượng. Chùm hoa phượng đỏ rực cũng được ví như cánh của phượng hoàng lửa, mang theo thông điệp về sự giàu có và thịnh vượng.
Hải Phòng được biết đến là “thành phố hoa phượng đỏ”, nơi nổi tiếng trồng nhiều cây phượng nhất ở Việt Nam.
Công dụng của cây phượng trong đời sống
Cây phượng nổi tiếng với khả năng cho bóng mát nhờ vào tán cây rộng và lá dày mọc sát nhau. Do đó, nó được trồng rộng rãi ở công viên, trường học và góc phố để tạo không gian mát mẻ.
Sắc đỏ rực của hoa phượng có giá trị thẩm mỹ cao, làm cho môi trường sống động và sinh động. Nhiều người chơi kiểng còn tìm mua cây phượng để trồng bonsai, mang lại phong thủy tốt cho ngôi nhà.
Thân cây phượng và lá cây được sử dụng để chế tác thành các đồ vật trang trí nội thất và làm ván đóng hòm. Ngoài ra, vỏ cây và lá cây còn có công dụng trong y học dân gian, giúp điều trị các chứng bệnh như sốt, huyết áp cao, đau xương khớp, ợ hơi, ợ chua, táo bón và nhiều bệnh khác.
Cách trồng cây phượng
Cây phượng vĩ thường được nhân giống bằng hạt, để trồng phượng bằng hạt bạn cần:
- Ngâm hạt giống trong nước ấm khoảng 10 - 12 tiếng để kích thích mầm hạt. Sau đó, ủ hạt trong khăn bông sạch.
- Khi hạt giống bắt đầu nứt vỏ, đặt chúng vào khay ươm chứa cát ẩm và phủ lên một lớp rơm mỏng.
- Sau khoảng 1 tuần, khi cây bắt đầu nảy mầm, lấy lớp rơm ra và tưới nước đều đặn cho cây, không để cây tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
- Trong 2 - 3 tuần chăm sóc, khi cây có dấu hiệu sinh trưởng tốt, bạn tiến hành trồng cây vào hố đã chuẩn bị trước đó.
- Hố trồng nên được chuẩn bị từ trước 1 tháng, kích thước 60 x 60 x 60cm và chứa hỗn hợp phân hoai mục và phân NPK. Khi trồng cây, nén chặt đất và đặt cọc xung quanh để cố định cây.
- Sau khoảng 4 - 5 tháng, khi cây đã vững chắc, bạn có thể tháo cọc và tiếp tục chăm sóc cây.
Cách chăm sóc cây phượng
Đất trồng: Cây phượng vĩ thích nghi với mọi loại đất, nhưng tốt nhất là sử dụng hỗn hợp đất đánh nát và phân hữu cơ, phân xanh hoặc phân hoai mục với tỷ lệ 80:20.
Nước tưới: Tưới cây mỗi ngày vào buổi sáng khi cây còn nhỏ, tăng lượng nước khi cây lớn hơn. Tránh tưới vào buổi trưa trong thời tiết nắng nóng.
Phân bón: Sử dụng phân NPK và phân chuồng ủ mục cho cây đến khi trưởng thành, sau đó chuyển sang bón phân NPK 16-16-8 mỗi ngày 2 lần trong 90 ngày. Bón phân cách gốc cây 10 - 20cm và tưới nước để hòa tan phân bón.
Phòng trừ sâu bệnh: Kiểm tra thường xuyên và phun thuốc phòng trừ sâu bệnh khi cây chuẩn bị ra lá non. Lựa chọn loại thuốc phù hợp và tuân thủ hướng dẫn sử dụng trên bao bì.
Trên đây là những thông tin về cây phượng vĩ, một loài hoa đẹp và ý nghĩa. Nếu bạn yêu thích loài hoa này, hãy mua giống cây, thực hiện các bước trồng và chăm sóc như Greenworks đã hướng dẫn. Đừng quên tham khảo thêm thông tin về cây cảnh và dụng cụ chăm sóc sân vườn tại trang web của Greenworks để có trải nghiệm tốt nhất cho không gian sống của bạn.