Ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ là dạng ung thư phổ biến, chiếm khoảng 80% số ca mắc ung thư tuyến giáp. Đ-y là loại ung thư có tiên lượng tốt nhất trong các loại ung thư tuyến giáp. Hãy cùng Nhà thuốc Long Ch-u tìm hiểu nguyên nh-n, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị căn bệnh này qua bài viết dưới đ-y.
Ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ là gì?
Ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ hay thường gọi là ung thư tuyến giáp thể nhú (Papillary thyroid carcinoma – PTC) kích thước nhỏ là tình trạng xuất hiện các khối u ác tính của tế bào biểu mô tuyến giáp và có kích thước nhỏ, chưa lan ra các cơ quan và mô l-n cận. Đ-y là loại ung thư tuyến giáp có tế bào học loại nhú trên FNA sinh thiết kim nhỏ, kích thước bướu ≤ 10mm hay ≤ 1 cm.
Nguyên nh-n chính của ung thư tuyến giáp thể nhú chưa được rõ ràng. Tuy nhiên, nó có thể liên quan đến những thay đổi gen trong các tế bào tuyến giáp, dẫn đến sự tăng trưởng bất thường và ph-n chia không kiểm soát.
- Yếu tố di truyền: Yếu tố di truyền cũng có liên quan đến ung thư tuyến giáp thể nhú. Một số hội chứng bệnh di truyền như đa polyp tuyến gia đình, hội chứng Gardner, hội chứng Werner và phức hợp Carney loại I làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Trên thực tế, số ca mắc ung thư tuyến giáp dạng nhú do tính chất gia đình chiếm khoảng 5% tổng số bệnh nh-n ung thư tuyến giáp dạng nhú.
- Tia phóng xạ: Theo nghiên cứu, tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp dạng nhú cao hơn ở những người tiếp xúc với bức xạ ion hóa. Ví dụ như vụ tai nạn hạt nh-n Chernobyl xảy ra vào ngày 26/4/1986 đã làm môi trường xung quanh nhiễm phóng xạ. Điều này đã dẫn đến tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp dạng nhú tăng gấp 3 - 75 lần ở các vùng có bụi phóng xạ, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Thường thì, khối u tuyến giáp dạng nhú hình thành do bức xạ xuất hiện sau khoảng từ 10 - 30 năm.
- Yếu tố khác: Ngoài các nguyên nh-n kể trên, các tác nh-n môi trường ô nhiễm không khí, nước uống có chứa iod, hoặc thụ tinh nh-n tạo… có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp dạng nhú. Theo báo cáo, tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp thể nhú cũng cao hơn ở những vùng có chế độ ăn uống giàu iod và ở những người bệnh đã có tiền sử bệnh tuyến giáp lành tính.
Triệu chứng ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ
Mặc dù ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ có khả năng điều trị triệt để, nhưng đ-y là một loại ung thư khó phát hiện sớm vì thường không g-y ra bất kỳ triệu chứng nào ở giai đoạn ban đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, có thể xuất hiện các triệu chứng sau:
- Sự phình to của tuyến giáp: Đ-y là một triệu chứng chính của ung thư tuyến giáp dạng nhú. Tuyến giáp có thể tăng kích thước và trở nên cứng hơn khi chạm vào.
- Khó nuốt và khó thở kèm theo cảm giác đau: Khi tuyến giáp phình to, có thể g-y khó thở và khó nuốt, đồng thời g-y đau cho người bệnh.
- Giọng nói khàn: Ung thư tuyến giáp thể nhú có thể tạo ra khối u trong tuyến giáp, g-y áp lực lên d-y thanh quản và g-y ra tiếng nói khàn hoặc biến dạng giọng nói.
- Di căn hạch ở cổ: Thường là các hạch nhóm VI, không g-y đau và có thể di động khi chưa x-m lấn. Đáng lưu ý, khoảng 1/3 số bệnh nh-n gặp tình trạng ung thư tuyến giáp dạng nhú lan qua các hạch bạch huyết vùng và lan sang phổi.
Chẩn đoán ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ
Siêu -m vùng cổ
Siêu -m tuyến giáp là phương pháp cơ bản và đơn giản nhất để phát hiện khối u tuyến giáp. Kỹ thuật này cung cấp thông tin về vị trí, số lượng, kích thước, tính chất và sự x-m lấn của u tuyến giáp và hạch cổ, nếu có. Trên hình ảnh siêu -m, u tuyến giáp thường được mô tả là nh-n đặc giảm -m, ranh giới không rõ và có thể có vi vôi hóa trong khối. Ngoài ra, u thường có chiều cao lớn hơn chiều rộng, hạch cổ to và có tính chất bất thường. Siêu -m cũng hữu ích để hướng dẫn sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ một cách chính xác, đặc biệt đối với những u có kích thước nhỏ.
Hiện nay, việc sử dụng hệ thống ph-n loại TIRADS (Thyroid Imaging Reporting and Data System) để đánh giá nguy cơ ác tính của các u tuyến giáp khá phổ biến. Hệ thống này được chia thành 5 loại từ TIRADS I đến TIRADS V.
Chẩn đoán tế bào học (FNA)
Phương pháp thường được áp dụng để phát hiện ung thư tuyến giáp dạng nhú là sử dụng chẩn đoán tế bào học. Bác sĩ thực hiện việc chọc hút mẫu tế bào tuyến giáp dưới sự hướng dẫn của siêu -m, sau đó tô mẫu tế bào lên lam kính. Từ đó bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ ph-n tích và tìm kiếm tế bào ung thư tuyến giáp dạng nhú.
Phương pháp chẩn đoán tế bào học này mang lại kết quả nhanh chóng, an toàn và có giá trị cao trong quá trình chẩn đoán, với độ chính xác khoảng 90 - 95%. Việc xét nghiệm tế bào học có thể được thực hiện tại nơi lấy mẫu (u và hạch).
Xạ hình tuyến giáp bằng iod-131
Xạ hình tuyến giáp thường sử dụng iod-131. Iod-131 là một loại phóng xạ của iod, được ứng dụng trong việc điều trị một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến giáp. Khi sử dụng trong việc điều trị ung thư tuyến giáp, phóng xạ từ Iod-131 sẽ tập trung vào tuyến giáp và g-y tổn thương cho các tế bào ung thư. Từ đó giảm kích thước của khối u và làm giảm hoạt động cao của tuyến giáp.
Trong chẩn đoán, ung thư tuyến giáp dạng nhú thường không hoặc ít bắt iod và trên xạ hình thì biểu hiện dưới dạng giảm chức năng. Ngoài ra, phương pháp này còn có giá trị cao trong việc chẩn đoán tuyến giáp lạc chỗ cũng như xác định được khối lượng nhu mô giáp còn lại sau khi tiến hành cắt bỏ.
Chụp CT và chụp MRI
Hai phương pháp này có thể chẩn đoán được vị trí và kích thước của các khối u, cũng như các bất thường khác. Ngoài ra chụp cắt lớp CT và chụp MRI có thể cho biết mức độ di căn của khối u giáp sang các mô và cơ quan xung quanh như thực quản, khí quản….
Xét nghiệm nồng độ hormon
Hầu hết bệnh nh-n mắc ung thư tuyến giáp thể nhú kích thước nhỏ đều không ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp. Vì vậy, xét nghiệm nồng độ hormone trong trường hợp này có tác dụng hạn chế, khó chẩn đoán được bệnh. Do đó, phương pháp này ít được sử dụng trong l-m sàng.
Cách điều trị ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ
Quá trình điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bao gồm kích thước và vị trí của khối u, tuổi của bệnh nh-n, tình trạng sức khỏe và các yếu tố liên quan khác. Quan trọng nhất là thảo luận và tư vấn với bác sĩ chuyên khoa ung thư để lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất cho trường hợp của bạn.
Dưới đ-y là một số cách điều trị bệnh ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ:
- Theo dõi định kỳ 06 tháng/lần: Khi khối u nhỏ, khối u không tiến triển hoặc tiến triển chậm và không có triệu chứng thì tiếp tục theo dõi, trì hoãn việc phẫu thuật.
- Phẫu thuật: Nhằm cắt bỏ phần tuyến giáp có khối u
- Can thiệp ít x-m lấn: Phá hủy nh-n ung thư tuyến giáp bằng đốt sóng cao tần mà không cần tiến hành phẫu thuật. Phương pháp này bảo tồn tối đa khối nhu mô giáp lành, không để lại sẹo sau mổ, không cần uống thuốc sau điều trị.
Bài viết đã cung cấp một số thông tin về bệnh ung thư tuyến giáp dạng nhú kích thước nhỏ. Đ-y là loại ung thư tuyến giáp hay gặp và có khả năng điều trị triệt để trong các loại ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và điều trị khi có triệu chứng ban đầu của bệnh là rất cần thiết. Hãy theo dõi web Nhà thuốc Long Ch-u để cập nhật các thông tin hữu ích nhé!